Kiến trúc thượng tầng đó là gì? Đặc điểm và những tính chất của kiến trúc thượng tầng như thế nào? Những yếu tố của kiến trúc thượng tầng bao gồm những gì? Để biết thêm thông tin về kiến trúc thượng tầng, hãy đọc bài viết sau đây.
Kiến trúc thượng tầng đó là gì?
Kiến trúc thượng tầng là toàn bộ các quan điểm: chính trị, pháp quyền, đạo đức, triết học, tôn giáo, nghệ thuật… với các thể chế tương ứng: nhà nước, đảng phái, giáo hội, các đoàn thể…và được hình thành trên một cơ sở hạ tầng nhất định.
Bởi vậy, kiến trúc thượng tầng là các hiện tượng xã hội, biểu hiện tập trung đời sống tinh thần của xã hội, đó là bộ mặt tinh thần tư tưởng của hình thái kinh tế -xã hội. Nó đóng vai trò rất quan trọng cùng các bộ phận khác trong xã hội và hợp thành cơ cấu hoàn chỉnh của hình thái kinh tế-xã hội.
Mỗi yếu tố của kiến trúc thượng tầng sẽ có đặc điểm riêng, có quy luật phát triển riêng, nhưng sẽ không tồn tại tách rời nhau mà tác động qua lại lẫn nhau và đều này sinh ra trên cơ sở hạ tầng, phản ánh cơ sở hạ tầng. Xong không phải tất cả những yếu tố của kiến trúc thượng tầng đều liên hệ như nhau đối với cơ sở hạ tầng của nó có các yếu tố như: Chính trị, pháp luật có quan hệ trực tiếp với cơ sở hạ tầng và có những yếu tố như: Triết học, tôn giáo, nghệ thuật chỉ có quan hệ gián tiếp với nhau.
Trong xã hội sẽ có giai cấp, kiến trúc thượng tầng mang một tính giai cấp. Đó chính là một cuộc đấu tranh về mặt chính trị – tư tưởng của các giai cấp đối kháng, trong đó đặc trưng chính là sự thống trị về mặt chính trị tư tưởng của giai cấp thống trị.
Trong những bộ phận có kiến trúc thượng tầng, Nhà nước ta có một tổ chức quyền lực cao nhất giữ vai trò quyết định. Nhờ có Nhà nước mà những giai cấp thống trị mới thực hiện sự thống trị của mình về tất cả những mặt của đời sống xã hội.
Đặc điểm và tính chất kiến trúc thượng tầng
Các bộ phận khác nhau của kiến trúc thượng tầng đều ra đời và sẽ có vai trò nhất định trong việc tạo nên một bộ mặt tinh thần, tư tưởng của xã phát triển trên một cơ sở hạ tầng nhất định, đó là phản ánh cơ sở hạ tầng. Song không phải tất cả những yếu tố của kiến trúc thượng tầng đều liên quan giống như với cơ sở hạ tầng của nó. Mà trong một xã hội có giai cấp, có tư tưởng chính trị, tư tưởng pháp quyền cùng các tổ chức tương ứng như chính đảng, nhà nước chính là những bộ phận quan trọng nhất, mạnh mẽ nhất và là thành phần chính của kiến trúc thượng tầng, tiêu biểu cho một chế độ chính trị, xã hội ấy. Ngoài ra còn có những yếu tố khác đối lập với các tư tưởng quan điểm, tổ chức chính trị của những giai cấp bị trị.
Những yếu tố của kiến trúc thượng tầng
Kiến trúc thượng tầng của mỗi xã hội chính là một kết cấu phức tạp, có thể được phân tích từ những giác độ khác nhau, từ đó cho thấy một mối quan hệ đan xen và chi phối lẫn nhau của chúng. Từ giác độ chung nhất, chúng ta có thể thấy kiến trúc thượng tầng của một xã hội sẽ bao gồm: hệ thống những hình thái ý thức xã hội (hình thái ý thức chính trị, pháp quyền, tôn giáo,…) và những thiết chế chính trị – xã hội tương ứng của chúng (nhà nước, chính đảng, giáo hội,…).
Những kiến trúc thượng tầng ở Việt Nam hiện nay
Về kiến trúc thượng tầng ở Việt Nam, Đảng ta đã khẳng định: Lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho mọi hành động của toàn Đảng, của toàn dân ta. Nội dung cốt lõi của chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh chính là tư tưởng về sự giải phóng con người khỏi một chế độ bóc lột thoát khỏi nỗi nhục của mình chính là đi làm thuê bị đánh đập, lương ít.
Bởi vậy, trong sự nghiệp xây dựng một chủ nghĩa xã hội của nhân dân ta, việc giáo dục truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ trở thành tư tưởng chủ đạo trong đời sống tinh thần của xã hội chính là việc làm thường xuyên, liên tục của các cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực kiến trúc thượng tầng.
Xây dựng hệ thống chính trị, xã hội chủ nghĩa mang một bản chất của giai cấp công nhân, do Đảng cộng sản lãnh đạo và đảm bảo cho nhân dân chính là người chủ thực sự của xã hội. Toàn bộ quyền lực của xã hội sẽ thuộc về nhân dân thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa đảm bảo phát huy hết mọi khả năng sáng tạo, tích cực chủ động của mọi cá nhân.
Trong cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên một chủ nghĩa xã hội, Đảng đã ghi rõ : ”xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa , nhà nước của dân, do dân và vì dân,cùng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và những tầng lớp trí thức làm nền tảng, do Đảng cộng sản lãnh đạo ”. Như vậy, tất cả những tổ chức, bộ máy tạo thành một hệ thống chính trị – xã hội không tồn tại như một mục đích tư nhân mà chính là vì phục vụ con người, thực hiện cho được lợi ích và những quyền lợi thuộc về nhân dân lao động.
Mỗi bước phát triển của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng chính là một bước giải quyết mâu thuẫn giữa chúng. Việc phát triển và củng cố cơ sở hạ tầng điều chỉnh và củng cố những bộ phận của kiến trúc thượng tầng chính là một quá trình diễn ra trong suốt thời kỳ quá độ.
Kiến trúc thượng tầng của xã hội có đối kháng giai cấp mang một tính giai cấp sâu sắc. Tính giai cấp của kiến trúc thượng tầng được biểu hiện ở sự đối địch về quan điểm, tư tưởng và những cuộc đấu tranh về tư tưởng của các giai cấp đối kháng.
Bộ phận có những quyền lực mạnh nhất của kiến trúc thượng tầng của xã hội có tính chất đối kháng giai cấp là nhà nước. Đây chính là công cụ của giai cấp thống trị tiêu biểu cho xã hội về mặt pháp lý- chính trị.
Xu hướng kiến trúc của các dự án shophouse hiện nay
Xu hướng kiến trúc hiện nay thường tập trung vào việc tạo sự kết nối với thiên nhiên và cảnh quan xung quanh. Các shophouse có thể được thiết kế để tận dụng ánh sáng tự nhiên, không gian xanh và không gian mở để tạo ra môi trường sống và làm việc thoải mái. Thường được thiết kế để đáp ứng nhiều mục đích sử dụng, từ không gian kinh doanh, văn phòng cho thuê đến không gian sống. Thiết kế linh hoạt giúp tối ưu hóa sử dụng không gian và đáp ứng nhu cầu đa dạng của cư dân và doanh nghiệp.
Nhiều dự án shophouse kết hợp giữa yếu tố kiến trúc hiện đại và phong cách địa phương để tạo ra sự cân bằng giữa hiện đại và truyền thống. Thiết kế shophouse ngày nay thường tập trung vào việc tạo ra trải nghiệm tốt cho cư dân và khách hàng. Điều này có thể bao gồm việc thiết kế không gian mở, sử dụng ánh sáng tự nhiên và tạo ra các tiện ích nội khu hấp dẫn. Xu hướng kiến trúc cũng thường tích hợp công nghệ thông tin để cải thiện quản lý dự án, tiện ích thông minh trong căn hộ và quản lý an ninh.
Kết luận
Trong thời kỳ quá độ từ CNTB lên CNCS, các tàn dư tư tưởng của những giai cấp thống trị bóc lột vẫn còn đang tồn tại trong kiến trúc thượng tầng. Chính vì vậy, trong kiến trúc thượng tầng của các nước xã hội chủ nghĩa ở thời kỳ này vẫn còn sự đấu tranh giữa tư tưởng của xã hội chủ nghĩa với những tàn dư tư tưởng khác. Chỉ đến khi có chủ nghĩa cộng sản, tính giai cấp của giai cấp của giai cấp thượng tầng mới bị xoá bỏ mà thôi.
